Finen, Eberhard: Kläglicher Sterbe-Wunsch Pauli als Ein Wunsch eines Hohen in der Welt. Braunschweig, 1706.

bet, ut intelligatur, qvam pulchre hi qvoque jam in viridi aetate vota Patriae impleverint atque superarint. Non opus est, longe arcessere hujus immaturae (ut sic loqvar) maturitatis causas. Primas sine dubio partes obtinet naturae ac indolis, qvam dixi, eminentia: hanc subvexit atqve excoluit solicitissima educatio atqve institutio: adjuverunt exempla & consvetudo Serenissimorum Patruorum, Patruelium & Fratrum aetate majorum: confirmavit opera domi forisqueve impensa. Ex his praesidiis atqve subsidiis, praecipue divina ope fortunante, non potuit non praeclarum aliqvid existere, ac tale, qvod cives & amici admirarentur, qvod exteri atque hostes partim suspicerent, partim inviderent, qvod fastis inscriberetur, qvod omnis coleret posteritas. Duo sunt, nisi fallor, artium & studiorum genera, ad qvae animum curamque referunt ex Augusta Domo progeniti, eaque huc spectant, ut aurea pax vel rite colatur, vel graviter violata aut periclitans armorum impetu rite reficiatur. Intra haec duo publicarum rerum momenta, in his ambobus qvasi cardinibus volvitur continuo ambitu & circumagitur Imperantium cura, consilium, labor. Nihil majus, nihil difficilius, nihil, ut proprie loqvar, divinius reperiri, dici, imo ne fingi qvidem & excogitari potest. Etenim ipse Dominorum Dominus aliqvando in populo suo, nullius utens ministerio hominis, nisi talis, qvi ex ore suo mandata deferret, imperium illud exercuit, ut appareret, qvi digne velit gubernare populos, aut DEum ipsum oportere esse, aut ab eo qvasi partem aliqvam divinitatis atqve Numinis commodato accepisse. Qvorsum haec? qvorsum? ut pateat, cum ad negotia pacis & belli, qvibus imperium, res omnium gravissima, constat; nati, instructi, educati fuerint Nostri, & jam re ipsa iis maxime aptos se praestiterint, nihil eis defuisse ad culmen altissimum, nisi solium atque sceptra. Sentient, opinor, aliqvi, in duobus qvidem istis duo illa studia effulsisse, non tamen utrumqve in utroqve, sed alterum his, alterum illis inserviisse. Qvi si hoc volent, neutri utramqve concedendam esse laudem, fallentur sine dubio, cum hoc modo obtineant, alterum in altero magis apparuisse. Alter operatus est Marti, non bellandi pruritu, sed qvia vires & occasio suppetebat hoc pacto in commune consulendi; Idem vero & paci extra bellum poterat abundanter satisfacere. Alter qvietem praetulit, non abhorrens a sagatis artibus, utpote qvas didicerat ac tenebat, sed qvod corporis ita requirebat habitus: nec ambiguum est, qvin

bet, ut intelligatur, qvam pulchrè hi qvoque jam in viridi aetate vota Patriae impleverint atque superarint. Non opus est, longe arcessere hujus immaturae (ut sic loqvar) maturitatis causas. Primas sine dubio partes obtinet naturae ac indolis, qvam dixi, eminentia: hanc subvexit atqve excoluit solicitissima educatio atqve institutio: adjuverunt exempla & consvetudo Serenissimorum Patruorum, Patruelium & Fratrum aetate majorum: confirmavit opera domi forisqueve impensa. Ex his praesidiis atqve subsidiis, praecipue divina ope fortunante, non potuit non praeclarum aliqvid existere, ac tale, qvod cives & amici admirarentur, qvod exteri atque hostes partim suspicerent, partim inviderent, qvod fastis inscriberetur, qvod omnis coleret posteritas. Duo sunt, nisi fallor, artium & studiorum genera, ad qvae animum curamque referunt ex Augusta Domo progeniti, eaque huc spectant, ut aurea pax vel rite colatur, vel graviter violata aut periclitans armorum impetu rite reficiatur. Intra haec duo publicarum rerum momenta, in his ambobus qvasi cardinibus volvitur continuo ambitu & circumagitur Imperantium cura, consilium, labor. Nihil majus, nihil difficilius, nihil, ut proprie loqvar, divinius reperiri, dici, imo ne fingi qvidem & excogitari potest. Etenim ipse Dominorum Dominus aliqvando in populo suo, nullius utens ministerio hominis, nisi talis, qvi ex ore suo mandata deferret, imperium illud exercuit, ut appareret, qvi digne velit gubernare populos, aut DEum ipsum oportere esse, aut ab eo qvasi partem aliqvam divinitatis atqve Numinis commodato accepisse. Qvorsum haec? qvorsum? ut pateat, cum ad negotia pacis & belli, qvibus imperium, res omnium gravissima, constat; nati, instructi, educati fuerint Nostri, & jam re ipsa iis maxime aptos se praestiterint, nihil eis defuisse ad culmen altissimum, nisi solium atque sceptra. Sentient, opinor, aliqvi, in duobus qvidem istis duo illa studia effulsisse, non tamen utrumqve in utroqve, sed alterum his, alterum illis inserviisse. Qvi si hoc volent, neutri utramqve concedendam esse laudem, fallentur sine dubio, cum hoc modò obtineant, alterum in altero magis apparuisse. Alter operatus est Marti, non bellandi pruritu, sed qvia vires & occasio suppetebat hoc pacto in commune consulendi; Idem vero & paci extra bellum poterat abundanter satisfacere. Alter qvietem praetulit, non abhorrens à sagatis artibus, utpote qvas didicerat ac tenebat, sed qvod corporis ita requirebat habitus: nec ambiguum est, qvin