Anmelden (DTAQ) DWDS     dlexDB     CLARIN-D

Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826.

Bild:
<< vorherige Seite

III. subst. eigentl. comp. -- subst. mit adj.
floß (superbia) ist aber erst nachzuweisen; foraht-l. K. 20b
29b N. Boeth. 32. wal-l. (fortis) N. Boeth. 149. (vgl.
otwala, divitiae) wehsal-l. N. 9, 11. weppi-l. (textrilis) doc.
243b weralt-l. (secularis) K. 53a francof. 139. gawona-l.
hrab. 967b wuntar-l. zeit-l. (opportunus) K. 48b hrab. 964b
-- ags. cild-leic (puerilis) dryhten-l. (dominicus) earfod-l.
(difficilis) eord-l. (terrestris) gast-l. (spir.) god-l. (divinus)
heofon-l. (coelestis) leichom-l. (corporeus) luf-l. (amoenus)
ides-l. mis-l. (diversus) raed-l. (consultus) rodor-l. (aethe-
reus) sae-l. (marinus) sceam-l. (turpis) scip-l. (classicus)
theav-l. (decens) ver-l. (virilis) veif-l. (muliebris) u. a. m. --
altn. leikr nur noch in mis-leikr (dissimilis), die übrigen
haben verkürztes und verweichlichtes -ligr (Biörn schreibt
-legr, von Müller praef. XII. getadelt, es ist aber -legr
und dem vega f. viga etc. analog); der eigentl. comp.
sind weniger, als im ahd. und ags., beispiele: drengi-l.
(virilis) iard-l. (terrenus) konaung-l. mann-l. (liberalis)
qvenn-l. (effeminatus) rad-l. (consultus) verald-l. (mun-
danus) u. a. m. Häufiger erscheint jedoch uneigentl. ge-
nitivcomposition, wovon im ahd. und ags. keine spur,
z. b. balks-l. (rudis) fysi-l. (optabilis) hetju-l. (heroicus)
keisara-l. riddara-l. skammar-l. (ignominiosus) skugga-l.
(tenebrosus) sveins-l. (suinus) sögu-l. (narrabilis) thraels-l.
(servilis) vetrar-l. (hiemalis). -- mhd., zuweilen -leich,
meist -lich; aus großer menge nur einige beispiele: angest-l.
Nib. anc-l. Trist. dienest-l. Nib. eis-l. Wigal. (im c. p. 361.
noch eges-l.) e-l. geme-l. (jocosus) Nib. 6707 f. gemen-l.
gamen-l. vielleicht richtiger gemel-l. assimiliert MS. 1, 80b
2, 58a etc. gast-l. Barl. geist-l. gote-l. Barl. göte-l. MS. 1, 129b
heiden-l. Wh. 1, 122a heime-l. hein-l. helf-l. Parc. 109b
hove-l. jamer-l. MS. 1, 68a 74b klege-l. Wigal. krefte-l.
Nib. (neben kreftec-l.) kone-l. Wigal. kumber-l. MS.
1, 78b künec-l. laster-l. MS. 1, 81a men-l. (virilis) Wigal.
118. mensche-l. mis-l. misse-l. (diversus) rede-l. Barl. ritter-
l. schede-l. MS. 1, 38a 75b scheme-l. schimpf-l. sumer-l. MS.
1, 68a toet-l. MS. 1. 56a troum-l. Barl. vreis-l. vride-l. Barl.
werlt-l. winter-l. MS. 2, 179b weip-l. zorn-l.; unorganisch
herzen-l. Parc. 104b Wig. 289. -- nhd. -lich: ängst-l. bild-l.
brüder-l. bürger-l. dienst-l. eid-l. eh-l. erb-l. gefähr-l. fleisch-
l. fried-l. fürst-l. gast-l. geist-l. gött-l. graef-l. häus-l. heim-l.
herbst-l. herz-l. höf-l. jugend-l. kind-l. könig-l. länd-l. leib-l.
löb-l. glück-l. männ-l. mis-l. (difficilis) mensch-l. mütter-l.
nächt-l. nütz-l. raeth-l. red-l. ritter-l. rühm-l. schäd-l.
schänd-l. schimpf-l. schmerz-l. sitt-l. sünd-l. töd-l. tröst-l.
väter-l. weib-l. welt-l. winter-l. wirk-l. zeit-l. etc. -- Anmer-

III. ſubſt. eigentl. comp. — ſubſt. mit adj.
flôƷ (ſuperbia) iſt aber erſt nachzuweiſen; foraht-l. K. 20b
29b N. Boeth. 32. wâl-l. (fortis) N. Boeth. 149. (vgl.
ôtwâla, divitiae) wëhſal-l. N. 9, 11. wëppi-l. (textrilis) doc.
243b wëralt-l. (ſecularis) K. 53a francof. 139. gawona-l.
hrab. 967b wuntar-l. zît-l. (opportunus) K. 48b hrab. 964b
— agſ. cild-lîc (puerilis) dryhten-l. (dominicus) ëarfoð-l.
(difficilis) ëorð-l. (terreſtris) gâſt-l. (ſpir.) god-l. (divinus)
hëofon-l. (coeleſtis) lîchom-l. (corporeus) luf-l. (amoenus)
ides-l. mis-l. (diverſus) ræd-l. (conſultus) rodor-l. (aethe-
reus) ſæ-l. (marinus) ſcëam-l. (turpis) ſcip-l. (claſſicus)
þeáv-l. (decens) vër-l. (virilis) vîf-l. (muliebris) u. a. m. —
altn. lîkr nur noch in mis-lîkr (diſſimilis), die übrigen
haben verkürztes und verweichlichtes -ligr (Biörn ſchreibt
-legr, von Müller praef. XII. getadelt, es iſt aber -lëgr
und dem vëga f. viga etc. analog); der eigentl. comp.
ſind weniger, als im ahd. und agſ., beiſpiele: drengi-l.
(virilis) iard-l. (terrenus) konûng-l. mann-l. (liberalis)
qvenn-l. (effeminatus) râd-l. (conſultus) vërald-l. (mun-
danus) u. a. m. Häufiger erſcheint jedoch uneigentl. ge-
nitivcompoſition, wovon im ahd. und agſ. keine ſpur,
z. b. bâlks-l. (rudis) fŷſi-l. (optabilis) hetju-l. (heroicus)
keiſara-l. riddara-l. ſkammar-l. (ignominioſus) ſkugga-l.
(tenebroſus) ſvîns-l. (ſuinus) ſögu-l. (narrabilis) þræls-l.
(ſervilis) vëtrar-l. (hiemalis). — mhd., zuweilen -lîch,
meiſt -lich; aus großer menge nur einige beiſpiele: angeſt-l.
Nib. anc-l. Triſt. dieneſt-l. Nib. eis-l. Wigal. (im c. p. 361.
noch eges-l.) ê-l. geme-l. (jocoſus) Nib. 6707 f. gemen-l.
gamen-l. vielleicht richtiger gemel-l. aſſimiliert MS. 1, 80b
2, 58a etc. gaſt-l. Barl. geiſt-l. gote-l. Barl. göte-l. MS. 1, 129b
heiden-l. Wh. 1, 122a heime-l. hein-l. hëlf-l. Parc. 109b
hove-l. jâmer-l. MS. 1, 68a 74b klege-l. Wigal. krefte-l.
Nib. (neben kreftec-l.) kone-l. Wigal. kumber-l. MS.
1, 78b künec-l. laſter-l. MS. 1, 81a men-l. (virilis) Wigal.
118. menſche-l. mis-l. miſſe-l. (diverſus) rede-l. Barl. ritter-
l. ſchede-l. MS. 1, 38a 75b ſcheme-l. ſchimpf-l. ſumer-l. MS.
1, 68a tœt-l. MS. 1. 56a troum-l. Barl. vreis-l. vride-l. Barl.
wërlt-l. winter-l. MS. 2, 179b wîp-l. zorn-l.; unorganiſch
hërzen-l. Parc. 104b Wig. 289. — nhd. -lich: ängſt-l. bild-l.
brüder-l. bürger-l. dienſt-l. eid-l. eh-l. erb-l. gefähr-l. fleiſch-
l. fried-l. fürſt-l. gaſt-l. geiſt-l. gött-l. græf-l. häus-l. heim-l.
herbſt-l. herz-l. höf-l. jugend-l. kind-l. könig-l. länd-l. leib-l.
löb-l. glück-l. männ-l. mis-l. (difficilis) menſch-l. mütter-l.
nächt-l. nütz-l. ræth-l. red-l. ritter-l. rühm-l. ſchäd-l.
ſchänd-l. ſchimpf-l. ſchmerz-l. ſitt-l. ſünd-l. töd-l. tröſt-l.
väter-l. weib-l. welt-l. winter-l. wirk-l. zeit-l. etc. — Anmer-

<TEI>
  <text>
    <body>
      <div n="1">
        <div n="2">
          <div n="3">
            <div n="4">
              <div n="5">
                <div n="6">
                  <p><pb facs="#f0586" n="568"/><fw place="top" type="header"><hi rendition="#b">III. <hi rendition="#i">&#x017F;ub&#x017F;t. eigentl. comp. &#x2014; &#x017F;ub&#x017F;t. mit adj.</hi></hi></fw><lb/>
flô&#x01B7; (&#x017F;uperbia) i&#x017F;t aber er&#x017F;t nachzuwei&#x017F;en; foraht-l. K. 20<hi rendition="#sup">b</hi><lb/>
29<hi rendition="#sup">b</hi> N. Boeth. 32. wâl-l. (fortis) N. Boeth. 149. (vgl.<lb/>
ôtwâla, divitiae) wëh&#x017F;al-l. N. 9, 11. wëppi-l. (textrilis) doc.<lb/>
243<hi rendition="#sup">b</hi> wëralt-l. (&#x017F;ecularis) K. 53<hi rendition="#sup">a</hi> francof. 139. gawona-l.<lb/>
hrab. 967<hi rendition="#sup">b</hi> wuntar-l. zît-l. (opportunus) K. 48<hi rendition="#sup">b</hi> hrab. 964<hi rendition="#sup">b</hi><lb/>
&#x2014; ag&#x017F;. cild-lîc (puerilis) dryhten-l. (dominicus) ëarfoð-l.<lb/>
(difficilis) ëorð-l. (terre&#x017F;tris) gâ&#x017F;t-l. (&#x017F;pir.) god-l. (divinus)<lb/>
hëofon-l. (coele&#x017F;tis) lîchom-l. (corporeus) luf-l. (amoenus)<lb/>
ides-l. mis-l. (diver&#x017F;us) ræd-l. (con&#x017F;ultus) rodor-l. (aethe-<lb/>
reus) &#x017F;æ-l. (marinus) &#x017F;cëam-l. (turpis) &#x017F;cip-l. (cla&#x017F;&#x017F;icus)<lb/>
þeáv-l. (decens) vër-l. (virilis) vîf-l. (muliebris) u. a. m. &#x2014;<lb/>
altn. lîkr nur noch in mis-lîkr (di&#x017F;&#x017F;imilis), die übrigen<lb/>
haben verkürztes und verweichlichtes -ligr (Biörn &#x017F;chreibt<lb/>
-legr, von Müller praef. XII. getadelt, es i&#x017F;t aber -lëgr<lb/>
und dem vëga f. viga etc. analog); der eigentl. comp.<lb/>
&#x017F;ind weniger, als im ahd. und ag&#x017F;., bei&#x017F;piele: drengi-l.<lb/>
(virilis) iard-l. (terrenus) konûng-l. mann-l. (liberalis)<lb/>
qvenn-l. (effeminatus) râd-l. (con&#x017F;ultus) vërald-l. (mun-<lb/>
danus) u. a. m. Häufiger er&#x017F;cheint jedoch uneigentl. ge-<lb/>
nitivcompo&#x017F;ition, wovon im ahd. und ag&#x017F;. keine &#x017F;pur,<lb/>
z. b. bâlks-l. (rudis) f&#x0177;&#x017F;i-l. (optabilis) hetju-l. (heroicus)<lb/>
kei&#x017F;ara-l. riddara-l. &#x017F;kammar-l. (ignominio&#x017F;us) &#x017F;kugga-l.<lb/>
(tenebro&#x017F;us) &#x017F;vîns-l. (&#x017F;uinus) &#x017F;ögu-l. (narrabilis) þræls-l.<lb/>
(&#x017F;ervilis) vëtrar-l. (hiemalis). &#x2014; mhd., zuweilen -lîch,<lb/>
mei&#x017F;t -lich; aus großer menge nur einige bei&#x017F;piele: ange&#x017F;t-l.<lb/>
Nib. anc-l. Tri&#x017F;t. diene&#x017F;t-l. Nib. eis-l. Wigal. (im c. p. 361.<lb/>
noch eges-l.) ê-l. geme-l. (joco&#x017F;us) Nib. 6707 f. gemen-l.<lb/>
gamen-l. vielleicht richtiger gemel-l. a&#x017F;&#x017F;imiliert MS. 1, 80<hi rendition="#sup">b</hi><lb/>
2, 58<hi rendition="#sup">a</hi> etc. ga&#x017F;t-l. Barl. gei&#x017F;t-l. gote-l. Barl. göte-l. MS. 1, 129<hi rendition="#sup">b</hi><lb/>
heiden-l. Wh. 1, 122<hi rendition="#sup">a</hi> heime-l. hein-l. hëlf-l. Parc. 109<hi rendition="#sup">b</hi><lb/>
hove-l. jâmer-l. MS. 1, 68<hi rendition="#sup">a</hi> 74<hi rendition="#sup">b</hi> klege-l. Wigal. krefte-l.<lb/>
Nib. (neben kreftec-l.) kone-l. Wigal. kumber-l. MS.<lb/>
1, 78<hi rendition="#sup">b</hi> künec-l. la&#x017F;ter-l. MS. 1, 81<hi rendition="#sup">a</hi> men-l. (virilis) Wigal.<lb/>
118. men&#x017F;che-l. mis-l. mi&#x017F;&#x017F;e-l. (diver&#x017F;us) rede-l. Barl. ritter-<lb/>
l. &#x017F;chede-l. MS. 1, 38<hi rendition="#sup">a</hi> 75<hi rendition="#sup">b</hi> &#x017F;cheme-l. &#x017F;chimpf-l. &#x017F;umer-l. MS.<lb/>
1, 68<hi rendition="#sup">a</hi> t&#x0153;t-l. MS. 1. 56<hi rendition="#sup">a</hi> troum-l. Barl. vreis-l. vride-l. Barl.<lb/>
wërlt-l. winter-l. MS. 2, 179<hi rendition="#sup">b</hi> wîp-l. zorn-l.; unorgani&#x017F;ch<lb/>
hërzen-l. Parc. 104<hi rendition="#sup">b</hi> Wig. 289. &#x2014; nhd. -lich: äng&#x017F;t-l. bild-l.<lb/>
brüder-l. bürger-l. dien&#x017F;t-l. eid-l. eh-l. erb-l. gefähr-l. flei&#x017F;ch-<lb/>
l. fried-l. für&#x017F;t-l. ga&#x017F;t-l. gei&#x017F;t-l. gött-l. græf-l. häus-l. heim-l.<lb/>
herb&#x017F;t-l. herz-l. höf-l. jugend-l. kind-l. könig-l. länd-l. leib-l.<lb/>
löb-l. glück-l. männ-l. mis-l. (difficilis) men&#x017F;ch-l. mütter-l.<lb/>
nächt-l. nütz-l. ræth-l. red-l. ritter-l. rühm-l. &#x017F;chäd-l.<lb/>
&#x017F;chänd-l. &#x017F;chimpf-l. &#x017F;chmerz-l. &#x017F;itt-l. &#x017F;ünd-l. töd-l. trö&#x017F;t-l.<lb/>
väter-l. weib-l. welt-l. winter-l. wirk-l. zeit-l. etc. &#x2014; Anmer-<lb/></p>
                </div>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </div>
    </body>
  </text>
</TEI>
[568/0586] III. ſubſt. eigentl. comp. — ſubſt. mit adj. flôƷ (ſuperbia) iſt aber erſt nachzuweiſen; foraht-l. K. 20b 29b N. Boeth. 32. wâl-l. (fortis) N. Boeth. 149. (vgl. ôtwâla, divitiae) wëhſal-l. N. 9, 11. wëppi-l. (textrilis) doc. 243b wëralt-l. (ſecularis) K. 53a francof. 139. gawona-l. hrab. 967b wuntar-l. zît-l. (opportunus) K. 48b hrab. 964b — agſ. cild-lîc (puerilis) dryhten-l. (dominicus) ëarfoð-l. (difficilis) ëorð-l. (terreſtris) gâſt-l. (ſpir.) god-l. (divinus) hëofon-l. (coeleſtis) lîchom-l. (corporeus) luf-l. (amoenus) ides-l. mis-l. (diverſus) ræd-l. (conſultus) rodor-l. (aethe- reus) ſæ-l. (marinus) ſcëam-l. (turpis) ſcip-l. (claſſicus) þeáv-l. (decens) vër-l. (virilis) vîf-l. (muliebris) u. a. m. — altn. lîkr nur noch in mis-lîkr (diſſimilis), die übrigen haben verkürztes und verweichlichtes -ligr (Biörn ſchreibt -legr, von Müller praef. XII. getadelt, es iſt aber -lëgr und dem vëga f. viga etc. analog); der eigentl. comp. ſind weniger, als im ahd. und agſ., beiſpiele: drengi-l. (virilis) iard-l. (terrenus) konûng-l. mann-l. (liberalis) qvenn-l. (effeminatus) râd-l. (conſultus) vërald-l. (mun- danus) u. a. m. Häufiger erſcheint jedoch uneigentl. ge- nitivcompoſition, wovon im ahd. und agſ. keine ſpur, z. b. bâlks-l. (rudis) fŷſi-l. (optabilis) hetju-l. (heroicus) keiſara-l. riddara-l. ſkammar-l. (ignominioſus) ſkugga-l. (tenebroſus) ſvîns-l. (ſuinus) ſögu-l. (narrabilis) þræls-l. (ſervilis) vëtrar-l. (hiemalis). — mhd., zuweilen -lîch, meiſt -lich; aus großer menge nur einige beiſpiele: angeſt-l. Nib. anc-l. Triſt. dieneſt-l. Nib. eis-l. Wigal. (im c. p. 361. noch eges-l.) ê-l. geme-l. (jocoſus) Nib. 6707 f. gemen-l. gamen-l. vielleicht richtiger gemel-l. aſſimiliert MS. 1, 80b 2, 58a etc. gaſt-l. Barl. geiſt-l. gote-l. Barl. göte-l. MS. 1, 129b heiden-l. Wh. 1, 122a heime-l. hein-l. hëlf-l. Parc. 109b hove-l. jâmer-l. MS. 1, 68a 74b klege-l. Wigal. krefte-l. Nib. (neben kreftec-l.) kone-l. Wigal. kumber-l. MS. 1, 78b künec-l. laſter-l. MS. 1, 81a men-l. (virilis) Wigal. 118. menſche-l. mis-l. miſſe-l. (diverſus) rede-l. Barl. ritter- l. ſchede-l. MS. 1, 38a 75b ſcheme-l. ſchimpf-l. ſumer-l. MS. 1, 68a tœt-l. MS. 1. 56a troum-l. Barl. vreis-l. vride-l. Barl. wërlt-l. winter-l. MS. 2, 179b wîp-l. zorn-l.; unorganiſch hërzen-l. Parc. 104b Wig. 289. — nhd. -lich: ängſt-l. bild-l. brüder-l. bürger-l. dienſt-l. eid-l. eh-l. erb-l. gefähr-l. fleiſch- l. fried-l. fürſt-l. gaſt-l. geiſt-l. gött-l. græf-l. häus-l. heim-l. herbſt-l. herz-l. höf-l. jugend-l. kind-l. könig-l. länd-l. leib-l. löb-l. glück-l. männ-l. mis-l. (difficilis) menſch-l. mütter-l. nächt-l. nütz-l. ræth-l. red-l. ritter-l. rühm-l. ſchäd-l. ſchänd-l. ſchimpf-l. ſchmerz-l. ſitt-l. ſünd-l. töd-l. tröſt-l. väter-l. weib-l. welt-l. winter-l. wirk-l. zeit-l. etc. — Anmer-

Informationen zum Werk

Download dieses Werks

XML (TEI P5) · HTML · Text
TCF (text annotation layer)

Metadaten zum Werk

TEI-Header · CMDI · Dublin Core

Ansichten dieser Seite

Language Resource Switchboard?

Feedback

Sie haben einen Fehler gefunden? Dann können Sie diesen über unsere Qualitätssicherungsplattform DTAQ melden.

Kommentar zur DTA-Ausgabe

Dieses Werk wurde gemäß den DTA-Transkriptionsrichtlinien im Double-Keying-Verfahren von Nicht-Muttersprachlern erfasst und in XML/TEI P5 nach DTA-Basisformat kodiert.




Ansicht auf Standard zurückstellen

URL zu diesem Werk: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826
URL zu dieser Seite: https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/586
Zitationshilfe: Grimm, Jacob: Deutsche Grammatik. Bd. 2. Göttingen, 1826, S. 568. In: Deutsches Textarchiv <https://www.deutschestextarchiv.de/grimm_grammatik02_1826/586>, abgerufen am 28.06.2024.